جنگلخواری، خیانت به نسلهای آینده است
استاد حقوق دانشگاه گفت: تخریب جنگلها اسیب جدی است
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آسمان شمال، در سالهای اخیر، نابودی جنگلها در شمال کشور، نهتنها زنگ خطر زیستمحیطی، بلکه یک بحران حقوقی و اجتماعی بهحساب میآید. از ساختوسازهای غیرمجاز تا تغییر کاربریهای مشکوک، همه از دل خلأهای قانونی، ضعف نظارت و گاهی فساد اداری بیرون میآید. در گفتوگو با دکتر محمدی، استاد حقوق دانشگاه، به بررسی ابعاد حقوقی جنگلخواری و راهکارهای مقابله با آن پرداختهایم.
آسمان شمال: آقای دکتر، ابتدا بفرمایید جنگلخواری از منظر حقوقی چه تعریفی دارد؟
دکتر محمدی: جنگلخواری اصطلاحی عام است که در حقوق، در قالب تصرف و بهرهبرداری غیرقانونی از اراضی ملی، منابع طبیعی و تغییر کاربری غیرمجاز مطرح میشود. این پدیده معمولاً با جعل سند، یا بهرهگیری از خلأهای قانونی انجام میگیرد و در اغلب موارد با سودجویی شخصی یا گروهی همراه است.
آسمان شمال: چرا با وجود وجود قانون، باز هم شاهد گسترش جنگلخواری هستیم؟
محمدی: مشکل، کمبود قانون نیست؛ مشکل، در اجرای قانون و ضعف نظارت است. برخی افراد با نفوذ، با استفاده از روابط اداری یا خلاهای قانونی، اقدام به ثبت یا تصاحب زمینهایی میکنند که در واقع منابع طبیعی یا متعلق به دولت هستند. از سوی دیگر، عدم شفافیت در مالکیت اراضی، نبود نقشهبرداری دقیق، و چندگانگی در دستگاههای متولی (مانند منابع طبیعی، ثبت اسناد، جهاد کشاورزی و …) مسیر را برای تخلفات باز کرده است.
آسمان شمال: فساد اداری در این ماجرا چه نقشی دارد؟
محمدی: گاهی یک امضا از سوی یک کارشناس یا مسئول میتواند دهها هکتار جنگل را نابود کند. افرادی که باید حافظ منافع ملی باشند، در برخی موارد خودشان تبدیل به تسهیلگر تخلفات نشوند. بدون اراده جدی برای مقابله با فساد، قوانین به تنهایی راهگشا نیستند.
آسمان شمال: آیا خلأ قانونی خاصی هم وجود دارد که باعث شود زمینخواران از آن سوءاستفاده کنند؟
محمدی: یکی از مشکلات، نبود بانک جامع اطلاعاتی از اراضی منابع طبیعی و فقدان یکپارچگی در اسناد مالکیت است. همچنین، در برخی مناطق، حد و مرز اراضی ملی مشخص نیست و همین موضوع فرصت مناسبی برای متصرفان ایجاد میکند. از طرفی، مجازاتهای فعلی بازدارنده نیستند و بسیاری از پروندهها سالها در دادگاهها معطل میمانند.
آسمان شمال: راهکار پیشنهادی شما برای مقابله با این پدیده چیست؟
محمدی: سه محور اصلی را باید دنبال کرد: اول، شفافسازی مالکیت اراضی با استفاده از فناوریهای نوین مانند کاداستر. دوم، افزایش اختیارات و مسئولیتپذیری قضات و بازرسان در برخورد با تخلفات. و سوم، آگاهیرسانی عمومی؛ مردم باید بدانند که حفظ جنگلها، وظیفهای ملی است. رسانهها، سمنها، دانشگاهها و نخبگان میتوانند این آگاهی را گسترش دهند.
آسمان شمال: سخن پایانی شما برای مردم شمال کشور چیست؟
محمدی: جنگل فقط یک تکه زمین با درخت نیست؛ منبع اکسیژن، رطوبت، تعادل زیستی و بخشی از هویت فرهنگی ماست. جنگلخواری، خیانت به نسلهای آینده و نادیده گرفتن حق فرزندانمان است. اگر امروز بیتفاوت باشیم، فردا دیگر چیزی برای دفاع باقی نخواهد ماند.
راضیه عنایتی
ثبت دیدگاه